موانع خسارت

ایمان

ریشه این خسارت ونابودی نداشتن ایمان به خود وخدا وسرای دیگر است .ایمان شناختی است که قلب بدست می آورد. این شناخت به جنگ کفر می رود وریشه ی شرک را در وجود انسان می خشکاند وانسان را از فرو رفتن در خسارت وهلاکت نجات می دهد وبا این نجات به رستگاری می رساند.

توحید

قرآن می فرماید اگر در آسمان وزمین خدایانی غیرخدا بود این دو به فساد کشیده می شدند لوکان فیهما آلهة إلا الله لفسدتا وجود انسان هم این گونه است که اگر خدایانی غیرخدا برآن حاکم شوداستعدادهای و نیروها او به فساد کشیده می شوند.پس توحید جلوی فساد وهدر رفتن نیروهای انسان را می گیرد.

تواصی

انسان خواب،خسارت می بیند،عمل او نارسا وپاداشش اندک است.با ذکر وتذکردل انسان ازخواب غفلت بیدار شده وحیات وهدایت می یابد.وباذکراست که انسان  به عمل امر    می شود برای همین است که عملی محبوبتر نزد خدا و نجات بخش ترازهرسیئه دردنیا و آخرت  برای عبد ازذکر نیست لیس عمل أحب الی الله تعالی ولا أنجی لعبدمن کل سیئة فی الدنیا والآخرة من ذکرالله قیل ولا القتال فی سبیل الله ؟قال لولا ذکر الله لم یؤمر بالقتال.

بهترین شکل ذکروتذکرتفکراست.باتفکرانسان به شناخت می رسد واین شناخت جلوی درجا زدن و دور شدن ازراه را می گیردالمتعبد بغیرعلم کحمار الطاحونة یدور ولایبرح من مکانه ،العامل بجهل کسائرعلی غیرطریق فلایزید جده فی السیرالابعدا عن حاجته.

نیازبه میزان

ازآنجا که در روزقیامت اعمال کوچک وبزرگ انسان رها نشده ومحاسبه می شود و یقولون یاویلتنا مالهذا الکتاب لایغادر صغیرة ولاکبیرة إلا أحصهاانسان برای هر حرکت خود نیازمند علم ومیزان است.علم به انسان بهره می دهد وحرکت طبق موازین اورااز به عبودیت می رساند وازخسارت می رهاند.انسان باموازین جایگاه، مسیر،کاستیهای خود رامی یابد درنتیجه می کوشد تا به آن جایگاه برسد واگراز مسیر بیرون رفته سعی می کند که در مسیر قرار بگیرد واگر کاستی داشته درصدد پوشش کاستیها برمی آید.

دعا

 انسان با ظلم خود،خسارت خود را رقم می زند ومن خفت موازینه فاولئک الذین خسروا انفسهم بماکانوا بآیتنا یظلمون .این ظلم وخسارت پیامدهایی دردنیا و آخرت دارد.برای جبران خسارت ودفع این پیامدها نیازمند کلیدی است که با آن درغفران و رحمت خدارا گشوده شود وخود راازهلاکت نجات دهد.این کلید چیزی نیست جزءدعا.

یأس ثمره ی کفراست والذین کفروابآیات الله و لقاءه اولئک یئسوامن رحمتی. خدا درآیه قال ربکم ادعونی استجب لکم پس ازدعوت به دعا وعده ی اجابت داده ودر آیه دیگری بندگان مسرف خود را ازقنوط نهی کرده وبه آنها وعده ی پاک کردن همه ی گناهان را داده است قل یاعبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمة الله إنه یغفر الذنوب جمیعا إنه هو الغفور الرحیم.ازآنجا که مومن باوردارد که خدا به وعده ی خود جامه ی عمل می پوشاند مأیوس نمی شود وبررحمت خدا تکیه کرده با دعا خود را راازگرداب نابودی نجات می دهد.

غفران ورحمت

پس ازشناخت وگرایش به خدا ودیدن خسارت استغفار مطرح می شود.بااستغفارخدابا غفران ورحمت خود به انسان باز می گردد من یعمل سوءا أویظلم نفسه ثم یستغفرلله یجد الله غفورارحیما. با غفران گناهان راپاک می کند وبا رحمت بهره ها و نیروهای  تازه یی به می دهد     ویاقوم استغفروا ربکم ثم توبواالیه یرسل السماء مدرارا ویزدکم قوة الی قوتکم. بااین غفران ورحمت انسان ازخسارت نجات می یابد  قالا ربنا ظلمنا انفسنا ان لم تغفرلنا وترحمنا لنکونن من الخاسرین.

پیامدهای خسارت

دراین بازار خسارت انسان با روی گردانی ازخدا سرمایه های خود را از دست می دهد. او که می توانسته با بکار گیری سرمایه هایش هم خود وهم سرمایه هایش را افزایش دهد با اعراض خودعذاب فطاف علیها طائف من ربک وهم نائمون فاصبحت کالصریم ودرپی عذاب محرومیت بل نحن محرمون ودرپی محرومیت زندگی تنگ وسخت رابرای خود به ارمغان می آورد من أعرض عن ذکری فإن له معیشة ضنکا 

تحلیل آثار

خدا نمی خواهد با این عذاب ومحرومیت وتنگی وسختی به کسی ظلم کند بلکه  این آتش را خود انسان با دستان خود به پا کرده است وبه دامن سرمایه های خود انداخته است ذالک بماقدمت ایدیکم وأن الله لیس بظلام للعبید.خدا می خواهد با این عذاب بندگان خود راتأدیب کند البلاء للظالم أدب تا تضرع کرده وبه سوی اوبازگردند ولقد ارسلنا الی امم من قبلک فأخذناهم بالبأسا والضراء لعلهم یضرعون.